کد مطلب:25358 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:27

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

آمدن پيامبران با اديان گوناگون (كه موجب نفاق بين انسانها مي شود ) آيا سدّي در مقابل كمال انسانها نيست؟

براي پاسخ به سؤال ابتدا بايد هدف از بعثت انبيا برّرسي شود. خدا در قرآن مجيد اهداف فراواني را براي بعثت انبيا بيان نموده است، كه مي توان گفت: اساس و شالوده دعوت تمامي پيامبران الهي، دعوت به توحيد و مبارزه با طاغوت مي باشد. خداوند مي فرمايد: ما در هر امّتي رسولي فرستاديم كه خداي يكتا را بپرستيد و از طاغوت اجتناب كنيد و (خداوند) گروهي را هدايت كرد و گروهي ديگر گمراهي دامانشان را گرفت. پس روي زمين سير كنيد و بنگريد كه عاقبت تكذيب كنندگان چگونه است.(1)

طبق نص قرآن، همه اديان الهي، به توحيد دعوت كرده و هر گونه شرك و بت پرستي را نفي نمودهاند. اين دعوت، پيام مشترك اديان در اساس تعليم آسماني است. طاغوت نيز شامل شيطان، بت، حاكم ستمگر و تمامي مصاديق طغيان گري و تجاوز مي شود. خداوند در آيهاي ديگر ضمن بيان اين كه اصل آيين تمامي پيامبران واحد است، سفارش مي كند كه از تفرقه پرهيز كنيد و آن عامل تفرقه را مردمي معرّفي مي كند كه با علم و آگاهي، از حق منحرف شده و به دنبال باطل و هواي نفس گرايش پيدا مي كنند. اگر به تاريخ پيامبران نگاه كنيم، آنان هماره منادي وحدت بودهاند و ظالمان و كافران داعيه دار نفاق و تفرقه.

خداوند به پيامبر دستور مي دهدكه به تمام اهل كتاب بگويد: بياييد در يك كلمه با هم اتّفاق داشته باشيم، و آن جز خدا نپرستيم و بعضي از ما، ديگر را به غير از خداوند، ارباب براي خود انتخاب نكند.

اگر روي گرداندند، بگوييد گواه باشيد كه ما تسليم فرمان خداونديم.(2)

در آيهاي ديگر مي فرمايد: (خداوند) آييني را براي شما تشريع كرد كه به نوح توصيه كرده بود و آنچه را بر تو وحي فرستاديم و به ابراهيم و موسي و عيسي سفارش كرديم، كه: دين را بر پا داريد و در آن تفرقه ايجاد نكنيد! بر مشركان گران است آنچه را شما آنان را به سويش دعوت مي كنيد... آنان پراكنده نشدند مگر بعد از آن كه علم و آگاهي به سراغشان آمد و اين تفرقه جويي به خاطر انحراف از حق (و عداوت و حسد) بود....(3)

اين آيه نشانگر آن است كه نه تنها شرايع آسماني در توحيد واصول عقايد با هم اشتراك دارند، بلكه مجموعه دين الهي از نظر اساس و ريشه در همه اديان يكي است. البته تكامل جامعه و انسانها اقتضا مي كرده كه در هر زمان ديني متناسب با همان زمان و در سطح مردم فرستاده شود. هر چه بر رشد و تكامل مردم اضافه ميشد، نيازمند دين جديد بودند تا اين كه نوبت به خاتم اديان رسيد كه كاملترين دين توسّط بزرگترين رسول براي مردم فرستاده شد.

تمامي پيامبران به آمدن پيامبر بعد از خود بشارت دادهاند و با آمدن دين اسلام، بر تمامي مردم، پيروي از اسلام لازم شده بود.

همان طور كه گفته شد اديان داراي اصول مشترك فراواني بودهاند كه در ذيل به تعدادي از آنها اشاره ميكنيم:

1- در بسياري از اديان كه در قرآن ذكر شده، آمده است كه نخستين دعوتشان اين بوده كه: يا قوم اعْبداللَّه؛ اي قوم! خدا را عبادت كنيد.(4)

2- انذار به رستاخير در دعوت بسياري از انبيا وجود دارد.(5)

3- موسي و عيسي و شعيب(ع) از نماز سخن گفتهاند.(6)

4- ابراهيم دعوت به حج نموده است.(7)

5- روزه در تمام اقوام پيشين بوده است.(8 و 9)

البته طبق نص قرآن پيامبران فراواني وجود داشتهاند كه نامي از آنها و تعاليم شان برده نشده است، ولي همين مقدار براي اثبات مدّعا كافي به نظر مي رسد.

در قرآن اهداف فراواني براي بعثت انبيا ذكر شده است كه به اختصار به چند مورد اشاره مي كنيم:

1- خواندن آيات الهي بر مردم.

2- آموختن كتاب الهي و دانش به مردم.

3- پاكيزه گردانيدن مردم از هر نوع پليدي.(10)

4- قيام نمودن مردم به عدالت و قسط و اقامه عدل.(11)

5- پيامبر اسلام بارهاي سنگين را از دوش مردم بر مي دارد و غل و زنجيرهايي را كه بر آنها بود بر مي دارد.(12)

6- تكميل نمودن ارزشهاي اخلاقي.(13)

نيز هدفهاي بسيار ديگري كه در قرآن و احاديث نقل شده است.

اين مطالب عصاره اصلي تعاليم و آموزههاي اديان است. آيا در آن كوچكترين نشانهاي از اختلاف پيدا ميشود؟ به فرمايش حضرت امام خميني اگر تمام انبياي الهي در يك مكان جمع شوند، هيچ گونه اختلافي در بينشان يافت نخواهد شد؛ چرا كه هدف تمامي آنها دعوت به حق است و هيچ گونه دنيا پرستي و شهوت انساني در وجود آنها نيست. هدف تمامي اديان تعالي و كمال انسانها است.

البته تمامي اديان به غير از دين اسلام يا كاملاً از بين رفته و يا اين كه دستخوش تحريف شدهاند. مسيح كه بزرگترين منادي توحيد است، توسط كليسا و دانشمندان مسيحي پسر خدا ناميده شده است و ساير اديان بر همين منوال تغيير يافتهاند. پس ميتوان نتيجه گرفت كه هر گونه تفرقه و نفاق از جانب مردم و دنيا پرستان و حكّام بوده است.

ضعف فكري و اعتقادي مردم، تحريف عالمان ديني براي خواستههاي نفساني، تعصّبات قومي و قبيلهاي، گرايشهاي سياسي و اقتصادي، پيروي از هواي نفساني و فريب شيطاني و... از عامل اساسي آن بوده و ارتباطي با پيامبران ندارد.

پي نوشتها:

1. نحل (16) آيه 36.

2. آل عمران (3) آيه 64.

3. شوري (42) آيه 13 و 14.

4. اعراف، 59، 65، 73 و 85؛ هود، 50 و 61 و 84 كه به ترتيب در مورد نوح، هود، صالح و شعيب آمده است.

5. انعام، 130؛ اعراف، 59؛ شعراء، 135؛ طه، 15؛ مريم، 31.

6. طه، 14؛ مريم، 31؛ هود، 87.

7. حج، 27.

8. بقره، 129.

9. همان، 183.

10. تفسير نمونه، ج 20، ص 376.

11. حديد، 25.

12. اعراف، 157. در اين آيه چند وظيفه ديگر پيامبر بيان شده است.

13. بحارالأنوار، ج 71، ص 373.